گیاهان به طور طبیعی دارای ترکیباتی هستند که میتوانند بهعنوان حشرهکش طبیعی مورد استفاده قرار گیرند. کشور ما هم که دارای تنوع گیاهی زیادی است، خاستگاه بسیاری از این گیاهان آفتکش است.
اثرات مصرف مواد شیمیایی در محصولات کشاورزی
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی هر سال در کشورهای در حال توسعه سه میلیون نفر در اثر آفتکشهای شیمیایی مسموم میشوند. از این تعداد ۲۲ هزار نفر جان خود را از دست میدهند، ۵۳۷ هزار نفر دچار بیماریهای مزمن میشوند و ۷۳ هزار نفر به بیماریهای کشندهای مثل سرطان مبتلا میشوند.
همچنین دلیل طعم نامناسب بعضی میوهجات و سبزیجات باقی ماندن سموم و کودهای شیمیایی در آنهاست.
روشهای سازگار با محیط زیست
این روشها را به دو دسته میتوان تقسیم کرد:
مبارزه بیولوژیک: در این روش از حشراتی که به طور طبیعی در طبیعت وجود دارند برای کنترل آفات استفاده میشود. مثلا کفشدوزکها به طور طبیعی شتهها را شکار میکنند. در سالهای اخیر به دلیل مصرف بیرویه سموم این حشرات شکارگر طبیعی جمعیتشان رو به کاهش است؛ بنابراین با پرورش آنها در محیطهای تحقیقاتی و آزمایشگاهی و رهاسازیشان در طبیعت میتوان باعث کاهش مصرف سموم شد.
استفاده از نسل جدیدی از آفتکشها به نام آفتکشهای گیاهی: گیاهان به طور طبیعی دارای ترکیباتی هستند که میتوانند بهعنوان حشرهکش طبیعی مورد استفاده قرار گیرند. کشور ما هم که دارای تنوع گیاهی زیادی است، خاستگاه بسیاری از این گیاهان آفتکش است. جالب است بدانید در بسیاری از کشورهای دنیا به کشت این گیاهان و استخراج و مصرف مستقیم عصاره آنها جهت مبارزه با آفات اقدام میکنند.
ویژگی آفتکشهای گیاهی
۱- برای انسان و سایر موجودات زنده بیخطر هستند و محیطزیست را آلوده نمیکنند.
۲ - به صورت انتخابی عمل میکنند. یعنی فقط آفت را از بین میبرند و کاری به دیگر حشرات مثل شکارگرهای طبیعی که مفید هستند، ندارند
.
۳- دوره کارنس ندارند. چون هنگام مصرف سموم شیمیایی، باید یک دوره زمانی کوتاه یا بلند بسته به نوع سم طی شود تا اثر بقایای سم در محصول کشاورزی از بین برود. ولی در آفتکشهای گیاهی این محدودیت وجود ندارد.
۴ - از نظر اقتصادی مقرون به صرفه هستند.
نمونههایی از آفتکشهای ارگانیک خانگی
حشرهکش پرتقالی
حشرهکش ریواسی
آفتکشهای ارگانیک موجود در بازار
پالیزین
گارلیکول
کالیبان